Jak będą wyglądały muzea i instytucje sztuki w przyszłości?
Jak będą wyglądały muzea i instytucje sztuki w przyszłości?

Możliwe scenariusze do 2050 roku
Czy przyszłość muzeów to świat cyfrowej immersji, zarządzania przez sztuczną inteligencję i pełnej decentralizacji? Czy muzea staną się ekosystemami łączącymi ludzi, technologię i biosferę? Powstały cztery śmiałe wizje przyszłości instytucji kultury do roku 2050.
Projekt „Scenariusze przyszłości muzeów i instytucji sztuki” stanowi ważny krok do zgłębienia odpowiedzi na te pytania; otwiera nowy rozdział w myśleniu o przyszłej roli instytucji kultury. Publikacja raportu kończy intensywną współpracę 4CF The Futures Literacy Company, FutureEverything oraz British Council nad tym projektem. Działania realizowane były pod patronatem Narodowego Instytutu Muzeów i Muzeum Sztuki Nowoczesnej.
Muzea w 2050 roku – cztery śmiałe wizje przyszłości
W ramach projektu eksperci i przedstawiciele sektora kultury opracowali cztery scenariusze, które rzucają nowe światło na przyszłość muzealnictwa:
- Zaufanie bez granic – muzea przyszłości napędzane przez sztuczną inteligencję i blockchain, funkcjonujące w zdecentralizowanym modelu zarządzania.
- Muzea symbiotyczne – instytucje kultury jako organizmy współpracujące z ludźmi, technologią i naturą, redefiniujące pojęcie ekspozycji.
- Totemowa demokracja i neutralność – muzea w świecie rosnącej polaryzacji społecznej, gdzie pytanie o neutralność staje się kluczowym wyzwaniem.
- Cyfrowa obfitość – wirtualne muzea przejmujące rolę centrów kultury, dostarczające immersyjnych doświadczeń milionom użytkowników online.
Kluczowe wyzwania – co wpłynie na przyszłość muzeów?
Raport analizuje najważniejsze czynniki, które mogą całkowicie zmienić sektor muzealny:
- Nowe modele finansowania – jak muzea przystosują się do dynamicznych zmian ekonomicznych?
- Wpływ zmian klimatycznych – czy muzea staną się liderami w zakresie zrównoważonego rozwoju?
- Sztuczna inteligencja jako kurator – czy przyszłość wystaw to algorytmy selekcjonujące sztukę?
- Fizyczność kontra digitalizacja – jak zachować emocjonalne i autentyczne doświadczenie w erze cyfrowej ekspansji?
“W dobie narastających polikryzysów i niepewności, proaktywne badanie przyszłości staje się nieodzownym elementem strategii muzeów i instytucji kultury. Eksploracja przyszłości pozwala bowiem nie tylko przewidywać nadchodzące zmiany, ale i świadomie kształtować przyszłość. Dzięki identyfikacji szans i zagrożeń, muzea i instytucje kultury mogą opracowywać strategie adaptacyjne i innowacyjne rozwiązania, zapewniając sobie długoterminową stabilność i znaczenie w dynamicznym świecie.“ – powiedziała Katarzyna Figiel, specjalistka ds. foresightu w 4CF The Futures Literacy Company.
Międzynarodowa perspektywa i globalne znaczenie
Projekt był efektem współpracy polskich i brytyjskich instytucji, pozwalając na wymianę wiedzy i innowacyjnych pomysłów. Wyniki badań zostały już zaprezentowane na kluczowych wydarzeniach branżowych, w tym 4. Konferencji Badania w w sektorze kultury w Krakowie oraz Międzynarodowej Konferencji CoMUSEUM w Atenach.
Muzea przyszłości – co dalej?
Raport zawiera interesujące odkrycia dla całego sektora kultury. Muzea i instytucje, które już teraz rozpoczną wdrażanie nowych modeli zarządzania i angażowania publiczności, mogą stać się liderami przyszłości. Zachęcamy specjalistów muzealnictwa, decydentów oraz liderów kultury do zapoznania się z raportem i włączenia się w debatę o muzeach XXI wieku.